معارف
قدیمی ترین روزنامه ایران با ۹۴سال انتشار مستمر
روزنامه اطلاعات

معارف

  • معنای تفقه در دین
    حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی فاضل میبدی - بخش اول
    شنبه ۲۴ مهر ۱۴۰۰
      از واژه‌های رایج و پراستعمال در فرهنگ اسلامی، کلمه «فقه» است. به آن دسته از علمای دین که با بخش احکام ارتباط دارند و یا احکام را از کتاب و سنت استنباط و اجتهاد می‌کنند، «فقیه» می‌گویند. فقیه در معنای متداول امروزی یعنی عالمی که بخش احکام دین را از راه اجتهاد و استنباط فراگرفته و در حد لازم تبحر و تخصص دارد. «مرجع دین» به کسی می‌گویند که مردم او را به عنوان کارشناس احکام عملی دین پذیرفته و برای پرسش‌های خود در زمینه احکام به او مراجعه […]

      از واژه‌های رایج و پراستعمال در فرهنگ اسلامی، کلمه «فقه» است. به آن دسته از علمای دین که با بخش احکام ارتباط دارند و یا احکام را از کتاب و سنت استنباط و اجتهاد می‌کنند، «فقیه» می‌گویند. فقیه در معنای متداول امروزی یعنی عالمی که بخش احکام دین را از راه اجتهاد و استنباط فراگرفته و در حد لازم تبحر و تخصص دارد. «مرجع دین» به کسی می‌گویند که مردم او را به عنوان کارشناس احکام عملی دین پذیرفته و برای پرسش‌های خود در زمینه احکام به او مراجعه […]
  • آیات اخلاقی قرآن
    آیت‌الله‌العظمی حسین مظاهری
    شنبه ۲۴ مهر ۱۴۰۰
      مراتب توحید هر کس هم می‌فهمد خدا هست و هم می‌فهمد که خدا یکی است؛ برای اینکه اگر خدا دو باشد، آنگاه محدود و محتاج می‌شود و این خدا نیست. این توحید ذاتی است. توحید صفاتی دو معنا دارد: یکی اینکه آن خدا دارای جمیع کمالات است و دیگر این که به فرمایش امیرالمؤمنین(ع)، کمال توحید این است که صفات حق را زائد بر ذاتش ندانیم. تری برای آب، جزء ذات آب است؛ نمی‌شود آب باشد و تر نباشد. سوم توحید عبادی است. یک معنایش این است که بت‌پرست […]

      مراتب توحید هر کس هم می‌فهمد خدا هست و هم می‌فهمد که خدا یکی است؛ برای اینکه اگر خدا دو باشد، آنگاه محدود و محتاج می‌شود و این خدا نیست. این توحید ذاتی است. توحید صفاتی دو معنا دارد: یکی اینکه آن خدا دارای جمیع کمالات است و دیگر این که به فرمایش امیرالمؤمنین(ع)، کمال توحید این است که صفات حق را زائد بر ذاتش ندانیم. تری برای آب، جزء ذات آب است؛ نمی‌شود آب باشد و تر نباشد. سوم توحید عبادی است. یک معنایش این است که بت‌پرست […]
  • حیات سیاسى امام رضا(ع)
    آیت‌الله سیدجعفر مرتضى عاملى - بخش اول
    شنبه ۱۷ مهر ۱۴۰۰
      امت اسلام به عنوان یک مجموعه، نتیجه تلاش ۲۳ساله پیامبر اکرم(ص) است که توانست در این مدت، امتی را پدیدار سازد که در تاریخ بشریت اثرگذار باشد و بار هدایت را به دوش کشد. پس از پیامبر، مسئولیت تداوم حرکت و هدایت ‏به عهده امامان معصوم بود، لیکن امت دچار حوادث و ناهنجاری‏هایی گشت که در اقدامات تمامی ائمه تا دوران غیبت و پس از آن تأثیرگذاشت. اما به هر تقدیر مسئولیت ‏حفظ و هدایت این امت‏ بزرگ بر عهده آنها بود و اگرچه حکومت در دست دیگران قرار […]

      امت اسلام به عنوان یک مجموعه، نتیجه تلاش ۲۳ساله پیامبر اکرم(ص) است که توانست در این مدت، امتی را پدیدار سازد که در تاریخ بشریت اثرگذار باشد و بار هدایت را به دوش کشد. پس از پیامبر، مسئولیت تداوم حرکت و هدایت ‏به عهده امامان معصوم بود، لیکن امت دچار حوادث و ناهنجاری‏هایی گشت که در اقدامات تمامی ائمه تا دوران غیبت و پس از آن تأثیرگذاشت. اما به هر تقدیر مسئولیت ‏حفظ و هدایت این امت‏ بزرگ بر عهده آنها بود و اگرچه حکومت در دست دیگران قرار […]
  • آیات اخلاقی قرآن
    آیت‌الله‌العظمی حسین مظاهری
    شنبه ۱۷ مهر ۱۴۰۰
      توکل و توحید باید پناهی داشت و پناه تو خداست؛ آن خدایی که مربی عالم وجود است: «رب المشرق و المغرب لا اله الا هو فاتخذهُ وکیلا». موفقیت را باید خدا عنایت کند، قدرت را خدا باید بدهد؛ لذا خدا را وکیل خود قرار بده، یعنی توکل در کارها داشته باش تا موفق شوی. خود این آیه توکل را معنا می‌کند که یعنی توحید افعالی. پیدا شدن توحید افعالی خیلی مشکل است. این که انسان توحید ذاتی پیدا کند، مشکل نیست؛ نه عقلا مشکل است و نه قلبا. برای […]

      توکل و توحید باید پناهی داشت و پناه تو خداست؛ آن خدایی که مربی عالم وجود است: «رب المشرق و المغرب لا اله الا هو فاتخذهُ وکیلا». موفقیت را باید خدا عنایت کند، قدرت را خدا باید بدهد؛ لذا خدا را وکیل خود قرار بده، یعنی توکل در کارها داشته باش تا موفق شوی. خود این آیه توکل را معنا می‌کند که یعنی توحید افعالی. پیدا شدن توحید افعالی خیلی مشکل است. این که انسان توحید ذاتی پیدا کند، مشکل نیست؛ نه عقلا مشکل است و نه قلبا. برای […]
  • سیره حسن
    نگاهی به آموزش و پژوهش در سیره علامه حسن‌زاده آملی - غلامرضا گلی زواره
    شنبه ۱۰ مهر ۱۴۰۰
      حکیم عارف و فقیه عالم، آیت‌الله حسن‌زاده آملی از نوادر روزگار بود که در علوم قرآنی و تفسیر، حدیث و نهج‌البلاغه، کلام، فقه و اصول، حکمت و عرفان، رجال، ریاضیات، خوش‌نویسی، ادبیات و شعر، نجوم، هیئت و علوم غریبه تبحر داشت، تدریس نمود، در بسیاری از این رشته‌ها صاحب‌نظر بود و در برخی از این معارف سبک و نوآوری داشت. این ویژگی‌ها موجب شد که به عنوان شخصیتی جامع و عالمی ذوفنون به شمار آید و خاطره مشاهیر صاحب‌عنوان و علمای برجسته سلف را در اذهان تداعی کند. او […]

      حکیم عارف و فقیه عالم، آیت‌الله حسن‌زاده آملی از نوادر روزگار بود که در علوم قرآنی و تفسیر، حدیث و نهج‌البلاغه، کلام، فقه و اصول، حکمت و عرفان، رجال، ریاضیات، خوش‌نویسی، ادبیات و شعر، نجوم، هیئت و علوم غریبه تبحر داشت، تدریس نمود، در بسیاری از این رشته‌ها صاحب‌نظر بود و در برخی از این معارف سبک و نوآوری داشت. این ویژگی‌ها موجب شد که به عنوان شخصیتی جامع و عالمی ذوفنون به شمار آید و خاطره مشاهیر صاحب‌عنوان و علمای برجسته سلف را در اذهان تداعی کند. او […]
  • آیات اخلاقی قرآن
    آیت‌الله‌العظمی حسین مظاهری
    شنبه ۱۰ مهر ۱۴۰۰
      دستورالعمل ده‌گانه سوره مزمل که در آغاز بعثت نازل شد، حاوی ده دستور کاربردی است: «یا ایها المُزمل: ای کسی که عبای نبوت به دوش گرفتی، قُم اللیل إلا قلیلا: شب برخیز مگر اندکی.» بیداری به هر اندازه که ممکن باشد که در آن نماز شب هم باشد. دوم انس با قرآن: «و رَتّل القرآن ترتیلا: قرآن را با درنگ بخوان.» همه و مخصوصا طلبه‌ها که مروج قرآن هستند، باید انس با قرآن داشته باشند. در وسط سوره مزمل می‌فرماید در هر حالی که هستی، قرآن بخوان: «فاقرؤوا ما […]

      دستورالعمل ده‌گانه سوره مزمل که در آغاز بعثت نازل شد، حاوی ده دستور کاربردی است: «یا ایها المُزمل: ای کسی که عبای نبوت به دوش گرفتی، قُم اللیل إلا قلیلا: شب برخیز مگر اندکی.» بیداری به هر اندازه که ممکن باشد که در آن نماز شب هم باشد. دوم انس با قرآن: «و رَتّل القرآن ترتیلا: قرآن را با درنگ بخوان.» همه و مخصوصا طلبه‌ها که مروج قرآن هستند، باید انس با قرآن داشته باشند. در وسط سوره مزمل می‌فرماید در هر حالی که هستی، قرآن بخوان: «فاقرؤوا ما […]
  • دوبیتی‌های عاشورایی
    دکتر محمدرضا مهدیزاده
    شنبه ۳ مهر ۱۴۰۰
    نماز اذان ظهر و در میدان، نمازت و بالاتر ز هر پیمان، نمازت قنوت تو سقوط دشمنان بود چو تیری بر دل آنان، نمازت تقدیم به حضرت ابوالفضل(ع) برادر چُنان تو ساقی و ساغر ندیدم به میدان‌ها چنین محشر ندیدم لب خشکت ننوشید از فرات، آب کسی از تو برادرتر ندیدم جوانمردانه عَلَم افراشت، سرو دین نیفتد به پیشانی لشکر چین نیفتد جوانمردانه دستش را ستون کرد که ناگه آسمان پایین نیفتد! شط قدم سوی شط مهتاب برداشت شکوه آسمان‌ها تاب برداشت فلک! برعکس باشد کار و بارت ببین، دریا […]
  • به سوی خط حسینی
    امام موسی صدر
    شنبه ۳ مهر ۱۴۰۰
      امام حسین(ع) هنگامی‌که این سفر را آغاز کرد، فرمود: «ما خرجتُ أشراً و لا بَطرا و لا ظالما و لا مفسدا: من از روی سرمستی و سرخوشی یا برای ستمگری و فسادانگیزی قیام نکرده‌ام. انّما خرجتُ لطلب الاصلاح فی أمـه جدی: بلکه می‌خواهم امت جدم را اصلاح کنم. اُرید أن آمر بالمعروف و أنهی عن المنکر: می‌خواهم امر به معروف و نهی از منکر کنم.» از لحظات آغازین قیام، هدف روشن بود. این قیام برای مطالبه خلافت و حکومت و یا برای فتنه‏انگیزی و آشوب‏طلبی در امت نبود. دشمنی […]

      امام حسین(ع) هنگامی‌که این سفر را آغاز کرد، فرمود: «ما خرجتُ أشراً و لا بَطرا و لا ظالما و لا مفسدا: من از روی سرمستی و سرخوشی یا برای ستمگری و فسادانگیزی قیام نکرده‌ام. انّما خرجتُ لطلب الاصلاح فی أمـه جدی: بلکه می‌خواهم امت جدم را اصلاح کنم. اُرید أن آمر بالمعروف و أنهی عن المنکر: می‌خواهم امر به معروف و نهی از منکر کنم.» از لحظات آغازین قیام، هدف روشن بود. این قیام برای مطالبه خلافت و حکومت و یا برای فتنه‏انگیزی و آشوب‏طلبی در امت نبود. دشمنی […]
  • آیات اخلاقی قرآن
    آیت‌الله‌العظمی حسین مظاهری - بخش دوم
    شنبه ۳ مهر ۱۴۰۰
      تَبَتُّل در روش بزرگان دیده‌ایم که رسیده‌اند به جایی که علاقه‌ای به دنیا ندارند و دلبستگی‌شان فقط به خداست. مشکل است که انسان به اینجا برسد، اما بالاخره باید مبارزه کرد و الا هر چه انسان بزرگتر شود، حب به دنیا بیشتر رسوخ می‌کند. «انّ أخوَف ما أخاف علیکم، اتباع الهوى و طول الأمل: بیشترین ترسم در باره شما، پیروی از هوس و آرزوهای دراز است. فأما اتباع الهوى، فیصد عن الحق، و أما طول الأمل فیُنسی الآخره: پیروی از هوس راه به حق را می‌بندد و آرزوی دراز […]

      تَبَتُّل در روش بزرگان دیده‌ایم که رسیده‌اند به جایی که علاقه‌ای به دنیا ندارند و دلبستگی‌شان فقط به خداست. مشکل است که انسان به اینجا برسد، اما بالاخره باید مبارزه کرد و الا هر چه انسان بزرگتر شود، حب به دنیا بیشتر رسوخ می‌کند. «انّ أخوَف ما أخاف علیکم، اتباع الهوى و طول الأمل: بیشترین ترسم در باره شما، پیروی از هوس و آرزوهای دراز است. فأما اتباع الهوى، فیصد عن الحق، و أما طول الأمل فیُنسی الآخره: پیروی از هوس راه به حق را می‌بندد و آرزوی دراز […]
  • حیات قرآنی
    دکتر محمدمهدی جعفری
    شنبه ۲۰ شهریور ۱۴۰۰
      آنچه در پی می‌آید، بخشهایی از گفتگو با یکی از مبارزان و همراهان آیت‌الله طالقانی است که تفسیر «پرتوی از قرآن» به همت او تدوین شد و در دسترس عموم قرار گرفت. به مناسبت سالگرد درگذشت ابوذر زمان، خاطرات استاد جعفری را مرور می‌کنیم. آیت‌الله طالقانی به طوری که خودشان تعریف می‌کردند، در دهه ۳۰ با امام در تهران جلساتی داشتند و از ایشان با عنوان «حاج‌آقا روح‌الله» یاد می‌کردند و از دوستان قدیمی ایشان بودند و حتی کتاب «تنبیه الامه و تنزیه المله» مرحوم علامه نائینی را که […]

      آنچه در پی می‌آید، بخشهایی از گفتگو با یکی از مبارزان و همراهان آیت‌الله طالقانی است که تفسیر «پرتوی از قرآن» به همت او تدوین شد و در دسترس عموم قرار گرفت. به مناسبت سالگرد درگذشت ابوذر زمان، خاطرات استاد جعفری را مرور می‌کنیم. آیت‌الله طالقانی به طوری که خودشان تعریف می‌کردند، در دهه ۳۰ با امام در تهران جلساتی داشتند و از ایشان با عنوان «حاج‌آقا روح‌الله» یاد می‌کردند و از دوستان قدیمی ایشان بودند و حتی کتاب «تنبیه الامه و تنزیه المله» مرحوم علامه نائینی را که […]
Page 1 of 13712345...Last »